-۱-۱        بررسی تفاوت‌های اسمی و انواع حمل‌ونقل چندوجهی

در دنیای امروز حمل و نقل چندوجهی تحت نام‌های مختلفی شناخته می‌شود. بدیهی است که این تفاوت‌ها ناشی از مراحل تکوینی و تکاملی این سیستم در طول زمان‌های مختلف از زمان به وجود آمدن آن می‌باشد. اصطلاحات حمل‌ونقل همچون حمل‌ونقل یکسره[۱]، پل‌های زمینی[۲]، حمل‌ونقل ترکیبی[۳]، حمل‌ونقل جند وجهی[۴] (بین شیوه‌ای)[۵]و به‌طور وسیعی در جریان حمل‌ونقل کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و در مواردی این اصطلاحات معنی و مفهوم شبیه به یکدیگر پیدا می‌کنند.

آنچه در ادبیات علمی و تجربی موجود دیده می‌شود مبین آن است که کشورهای آمریکای شمالی  عمد تا از اصطلاح حمل و نقل بین – شیوه‌ای و در کشورهای اروپایی از اصطلاح حمل و نقل چندوجهی استفاده می‌کنند که در ادامه به‌صورت مختصر به بررسی انواع حمل‌ونقل چندوجهی پرداخته می‌شود.

                    ۱-۱-۱-۱    حمل‌ونقل یکسره[۶]

نوعی از شیوه‌های حمل‌ونقل و توزیع است که با توجه به جریان ترافیک یکسره حمل‌ونقل از نقطه مبدأ تا نقطه پایانی با کمترین وسیله حمل کننده و کمترین تأخیر صورت می‌گیرد. دیگر ویژگی این نوع سیستم استفاده از اسناد استاندارد حمل‌ونقل مانند سند حمل‌ونقل یکسره در طول حمل‌ونقل می‌باشد. امروزه این نوع سیستم حمل‌ونقل را این‌گونه نیز تعریف می‌کنند: در این نوع سیستم حمل‌ونقل، حمل کالا با بیش از یک شیوه حمل صورت می‌گیرد که در آن حمل کننده هر مرحله تنها مسئولیت عملیات خود می‌باشد و مسئولیت کالا در طول سفر بر عهده یک اپراتور نمی‌باشد. (Jones, 2001).

                    ۱-۱-۱-۲     پل‌های زمینی[۷]

در روش‌های حمل‌ونقل سنتی عموماً مسئولیت حمل کالا با تغییر شیوه‌های حمل‌ونقل تغییر می‌کنند که عمدتاً باعث طولانی‌تر شدن زمان سفر و افزایش هزینه‌های آن می‌گردد. ولی در سیستم‌های جدید ترکیبی که بین چند شیوه و پایانه انجام می‌گیرد، این مسئولیت به عهده یک شخص حقوقی یا حقیقی است. نوعی از این روش به نام پل‌های زمینی و یا کریدور های راه آهنی مشهور است. این روش حمل‌ونقل عموماً قاره‌ای و یا بین قاره‌ای و بعضاً تنها راه تجاری کشورهای بدون دریاست. این شیوه‌ها به علت کوتاه کردن مسیر سفر (به نسبت شیوه‌ای حمل‌ونقل تمام آبی) تقلیل زمان و هزینه سفر را به‌تنهایی و یا تواما به همراه دارند.کریدور های زمینی و یا پل‌های زمینی با توجه به وظیفه خود معمولاً از چندین کشور متعدد می‌گذرند. لذا به علت کثرت شیوه و پایانه‌های موجود در مسیر سفر دارای خصوصیات و نیازمندی‌های ویژه بوده و منجر به بروز مشکلاتی عملیاتی می‌شوند. این مشکلات در نقاط مختلف به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه که در امور ترانزیت مبتدی هستند نوعی سر در گمی و گسستگی عملیاتی پدید می‌آورند و کیفیت، کمیت خدمات و در نهایت بقا دراز مدت آن‌ها تهدید خواهد شد. آنچه این شیوه حمل کالا را از روش‌های سنتی حمل‌ونقل جدا می‌سازد، این است که کلیه عملیات آن از مبدأ حرکت تا مقصد نهایی تحت یک بارنامه واحد انجام می‌شود. لذا پل‌های زمینی از شیوه‌های حمل‌ونقل ترکیبی قاره‌ای یا بین قاره‌ای می‌باشند و دارای انواع مختلف از جمله پل زمینی با دو شیوه حمل‌ونقل دریایی در ابتدا و انتهای عملیات و یک شیوه حمل‌ونقل زمینی و ترجیحاً ریلی در وسط می‌باشد. پل هوا-دریا، پل هوا – جاده – هوا و پل دریا – رودخانه از انواع متداول دیگر پل‌ها یا شیوه‌های ترکیبی حمل‌ونقل کالاست. (باورصاد ، ۱۳۷۸)

پل زمینی و کریدور ها از هر دو نوع جاده‌ای و یا راه آهنی نوعی از حمل‌ونقل بین‌المللی بوده که به‌صورت انفرادی و یا ترکیبی بخشی از تجارت بین‌المللی را انجام می‌دهند. در پاره‌ای از مواقع در میان مبدأ و مقصد این مسیرها، شیوه‌های حمل‌ونقل دریایی قرار می‌گیرد و سیستمی به نام پل‌های زمینی را به وجود می‌آورد. پل زمینی روشی از روش‌های حمل‌ونقل است که در آن کالاها تحت قواعد خاص به‌وسیله مجموعه‌ای به هم پیوسته از شیوه‌های حمل‌ونقل دریایی، بندری، زمینی و مرزی بین دو کشور مبدأ و مقصد حرکت و در همین اثنا از زیر بنای تسهیلاتی و تجهیزاتی و شبکه‌ای کشورها ترانزیت استفاده می‌نماید.

بر خلاف نام آن پل زمینی  شیوه حمل و نقل صرفاً زمینی یا جاده‌ای نیست، بلکه اگر به‌صورت کامل و به معنای واقعی کلمه انجام شود از دو شیوه حمل و نقل دریایی در هر دو مسیر و چندین مرحله عملیات تخلیه و بارگیری در چندین بندر و مبدأ مرزی تشکیل می‌شود که شیوه حمل و نقل زمینی ( ترجیحاً راه آهن) در وسط قرار گرفته و سیستم خاصی را به وجود می‌آورد. آنچه این شیوه حمل و نقل را با روش‌های سنتی حمل و نقل متمایز می‌سازد این است که کلیه عملیات آن از مبدأ حرکت تا مقصد نهایی باید تحت یک بارنامه انجام می‌شود. لذا پل‌های زمینی نوعی از شیوه‌های حمل و نقل ترکیبی، قاره‌ای و بین قاره‌ای بوده و دارای انواع مختلف از جمله پل زمینی با دو شیوه حمل و نقل دریایی در ابتدا و انتها عملیات و یک شیوه حمل و نقل زمینی ترجیحاً راه آهن در وسط می‌باشد. پل زمینی کوتاه [۸]با یک شیوه حمل‌ونقل دریایی در ابتدای عملیات و یک شیوه حمل و نقل زمینی در انتهاست ولی کالاها تا بندر دوم یا پایانه مرزی کشور ترانزیت منتقل می‌شود.. پل زمینی کوچک [۹]مشابه عملیات پل زمینی کوتاه است ولی تا بندر دوم ادامه نمی‌یابد. شکل (۳-۲) مفهومی از نوع کاربرد سیستم پل زمینی را نشان می‌دهد.

[۱] Through Transport

[۲] Land Bridges

[۳] Combined Transport

[۴] Multimodal Transport

[۵] Intermodal Transport

[۶] Through Transport

[۷] Land Bridges

[۸] Minibridge

[۹] Microbridge

متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل